Uwarunkowania pomiaru efektywności finansowania edukacji – zarys problemu

Joanna Nucińska

doi:10.14595/PES/04/007

Joanna Nucińska Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

DOI: https://doi.org/10.14595/PES/04/007

Abstrakt

Ze względu na znaczenie i korzyści płynące z edukacji nie tylko dla jej indywidualnych uczestników, ale także dla społeczności (od skali lokalnej aż po wymiar globalny) władze państw przyjmują na siebie obowiązek jej pełnego lub częściowego finansowania ze środków publicznych, co nie wyklucza wydatków prywatnych. Kluczowym problemem ekonomiki edukacji jest analiza efektywności tego finansowania poprzez określenie relacji efektów do nakładów. Niniejsze opracowanie przedstawia zarys problematyki pomiaru efektywności finansowania usług edukacyjnych (szczególnie: ze źródeł publicznych) na podstawie krytycznego przeglądu literatury oraz wyników własnych dotychczasowych analiz. Autorka prezentuje oryginalną koncepcję badań nad efektywnością finansowania edukacji (planowane kierunki, zakres, hipotezy i metody), zapowiadając jednocześnie cykl publikacji dotyczący uwarunkowań jej pomiaru.

Bibliografia

FILAS J. (2012), Proces budżetowy w oświacie, [w:] Finansowanie oświaty, M. Herbst (red.), Wydawnictwo ICM, Warszawa.

HERBST M., HERCZYŃSKI J., LEVITAS A. (2009), Finansowanie oświaty w Polsce – diagnoza, dylematy, możliwości, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.

JEŻOWSKI A. J. (2015), Selected Predicates of the Economics of Education of Lower Secondary Schools in Poland: Contemporary Challenges, Instytut Badań w Oświacie, Wrocław – Sopot.

KŁOBUSZEWSKA M., ROKICKA M. (2014), Koszty kształcenia ponadgimnazjalnego z perspektywy gospodarstw domowych, [w:] Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej, SZTANDERSKA U., DROGOSZ-ZABŁOCKA E. (red.), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.

KOPAŃSKA A., DROGOSZ-ZABŁOCKA E. (2014), Publiczne wydatki na edukację ponadgimnazjalną i policealną, [w:] Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej, SZTANDERSKA U., DROGOSZ-ZABŁOCKA E. (red.), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.

KOPAŃSKA A., SZTANDERSKA U. (2013), Publiczne wydatki na edukację, [w:] Koszty edukacji od przedszkola do gimnazjum, SZTANDERSKA U. (red.), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.

KOSAKOWSKA J., STĘPNIOWSKI A. (2014), Finansowanie nauki zawodu u pracodawcy. Przykład rzemiosła w Polsce, [w:] Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej, SZTANDERSKA U., DROGOSZ-ZABŁOCKA E. (red.), Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.

LUBIŃSKA T., STRĄK T., PLATONOFF A. L., BĘDZIESZAK M., GODEK M. (2009), Budżet zadaniowy w Polsce – istota, struktura, metodyka, [w:] Nowe zarządzanie publiczne – skuteczność i efektywność. Budżet zadaniowy w Polsce, LUBIŃSKA T. (red.), Difin,Warszawa.

MIELCAREK J. (2007), Ogólny model jednoetapowy a Time-Driven ABC, Wydawnictwo Target, Poznań.

MIELCAREK J. (2005), Teoretyczne podstawy rachunku kosztów i zasobów – koncepcji ABC i ABM, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.

OECD (2016), Education at a Glance 2016: OECD Indicators, OECD Publishing, http://dx.doi. org/10.1787/eag-2016-en.

POLCYN J. (2017), Edukacja jako dobro publiczne – próba kwantyfikacji, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Staszica w Pile, Piła, http://dx.doi.org/10.14595/001.

ROKICKA M., SZTANDERSKA U. (2013), Wydatki gospodarstw domowych na edukację, [w:] Koszty edukacji ponadgimnazjalnej i policealnej, SZTANDERSKA U., DROGOSZ- ZABŁOCKA E. (red.), Warszawa.

STRĄK T. (2012), Modele dokonań jednostek sektora finansów publicznych, Difin, Warszawa.

Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r., tj. Dz. U. 2016, poz. 1870 ze zm.

Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r., tj. Dz. U. 2016, poz. 1943 ze zm.

WEISBROD B. A. (1971), External Effects of Investment In Education, [w:] Economics of education: selected readings, Vol. 1, ed. M. Blaug, Penguin Books, Harmondsworth.