Determinanty zmian w rolnictwie i na obszarach wiejskich w podregionie pilskim w świetle analizy czynnikowej
Abstrakt
W wyniku przeprowadzonej analizy czynnikowej wyników trzech kolejnych Spisów Powszechnych wyłoniono cztery czynniki zmian w rolnictwie i na obszarach wiejskich podregionu pilskiego oraz określono zasób zmienności, za który odpowiadają – czynnik pierwszy Ograniczenia produkcyjne gospodarstw rolnych ze względu na uwarunkowania zasobowe w podregionie pilskim (destymulanta) w całym okresie odpowiedzialny za 30,43% zasobu zmienności wspólnej, drugi w kolejności czynnik Aktywność ekonomiczno-społecznana obszarach wiejskich podregionu pilskiego (stymulanta rozwoju) wyjaśniał 15,47% zmienności wspólnej, trzeci czynnik Kapitał ludzki na rynku pracy w gminach podregionu pilskiego odpowiadał w całym analizowanym okresie za 13,25% zasobów zmienności a ostatni z czynników – Rozwój infrastruktury drogowej i społecznej w gminach podregionu pilskiego za 9,15%. Były one indukowane przez uwarunkowania przyrodnicze, ograniczenia produkcyjne gospodarstw rolnych, poziom przedsiębiorczości, sytuację na rynku pracy, które to przyczyniały się do rozwoju procesów suburbanizacji i rozwoju infrastruktury drogowej i społecznej oraz ich w pewnym sensie pochodne, takie jak poziom dochodów, rozwój budownictwa czy poziom skolaryzacji wczesnoszkolnej. Destymulująco na rozwój gmin podregionu wpływało w badanych latach na rolnictwo.
Bibliografia
Charakterystyka gospodarstw rolnych 2005–2007 (2006 i 2008), GUS, Warszawa.
Z., CZYŻ T. (1978), Podstawy metodologiczne zastosowania analizy czynnikowej, [w:] Z. CHOJNICKI, T. CZYŻ, J. PARYSEK, W. RATAJCZAK, Badania przestrzennej struktury społeczno-ekonomicznej Polski metodami czynnikowymi, PWN, Warszawa– Poznań.
CZARNECKI A., STANNY M. (2011), Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich Zielonych Płuc Polski. Próba analizy empirycznej, Wyd. IRWiR PAN, Warszawa
CZYŻ T. (1971), Zastosowanie metody analizy czynnikowej do badania ekonomicznej struktury regionalnej Polski, Instytut Geografii Polskiej Akademii Nauk, „Prace Geograficzne” nr 92.
CZYŻEWSKI A. (1983), Ekonomiczne podstawy procesów urbanizacji wsi w Polsce Ludowej, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań.
CZYŻEWSKI A. (1976), Miasta wielkopolskie w Polsce Ludowej. Ekonomiczno-demograficzne podstawy rozwoju w okresie 1946–1970, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań.
CZYŻEWSKI A., STROŃSKA-ZIEMANN J. (2016), Obszary wiejskie w podregionie pilskim przed i po akcesji Polski do UE, Wyd. KPSW w Bydgoszczy, Bydgoszcz.
FERGUSON G., TAKANE Y. (1997), Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, PWN, Warszawa.
Gospodarstwa rolne w Polsce na tle gospodarstw Unii Europejskiej – wpływ WPR (2011–2014), GUS, Warszawa.
MEGGE M. (1965), Nowe dziedziny zastosowania analizy czynnikowej – sprawdzanie hipotez dotyczących rozwoju gospodarczego, BKPZK PAN, Warszawa.
OKÓŃ J. (1964), Analiza czynnikowa w psychologii, PWN, Warszawa.
PANEK T. (2009), Statystyczne metody wielowymiarowej analizy porównawczej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Powszechny Spis Rolny (PSR) 2010. Obszary wiejskie (2011), GUS, Warszawa.
Raport z wyników Powszechnego Spisu Rolnego (PSR) 1996 oraz 2002 (1997 i 2003), GUS, Warszawa.
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego powiatu pilskiego na lata 2007–2015.
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego powiatu chodzieskiego na lata 2011–2020.
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego na lata 2011–2020.
Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego powiatu wągrowieckiego na lata 2011– 2020.
Systematyka i charakterystyka gospodarstw rolnych (PSR) 2002 (2003), GUS, Warszawa.
ZAKRZEWSKA M. (1994), Analiza czynnikowa w budowaniu i sprawdzaniu modeli psychologicznych, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
Zmiany zachodzące w gospodarstwach rolnych w latach 2002–2010 (2011), GUS, Warszawa.
Artykuły w Progress in Economic Sciences w wersji drukowanej i internetowej publikowane są w oparciu o zasady Open Access na licencji CC - Creative Commons Uznanie autorstwa, autorzy mogą dowolnie dysponować tekstami w wersji opublikowanej w czasopiśmie.
